Әбу Әли әл-Ашғари: Имам әт-Тирмизидің «Әш-Шамаиль әл-Мухаммадийя» кітабына түсіндірме, 22-ші сабақ

1 417

19 мая, 15

Әбу Әли әл-Ашғари: Имам әт-Тирмизидің «Әш-Шамаиль әл-Мухаммадийя» кітабына түсіндірме, 21-ші сабақ

Оныншы хадис

حدثناسفيانبنوكيع. حدثناحميدبنعبدالرحمنالرواسيعنزهيرعنأبيإسحاققال: سألرجلالبراءبنعازب:

"أكانوجهرسولالله (صلىاللهعليهوسلم) مثلالسيف؟قال: لا،بلمثلالقمر".

Бізге Суфьян ибн Уаки хабарлаған. Оған Хумейд ибн Әбдурахман әр-Руъааси, Зухейрден[1] хабарлаған. ОлӘбу Исхақтың былай дегенін жеткізген: «Әл-Бәра ибн Әзибтен біреу: «Алла Елшісінің (оған Алланың иілігі мен сәлемі болсын) жүзі қылыш іспеттес пе еді?» − деп сұраған. Ол: «Жоқ, оның жүзі айдай болатын», − деп жауап берген».

Бұл риуаятта біреу әл-Бәра ибн Әзибтен Алла Елшісінің (оған Алланың игілігі мен сәлемі болсын) жүзі туралы сұраған.

«Алла Елшісінің жүзі қылыш іспеттес пе еді?» деген сұрақ оның бет-әлпеті қылыштай жылтыр және ұзынша ма еді дегенді білдіреді. Басқаша айтқанда, Алла Елшісінің (оған Алланың игілігі мен сәлемі болсын) жүзі сопақша ма еді, әлде дөңгелек пе еді?

Ал, жауапқа келер болсақ, әл-Бәраъ (Алла оған разы болсын) Алла Елшісінің (оған Алланың игілігі мен сәлемі болсын) жүзі қылыш сияқты емес, ай пішіндес, шұғыла шашып тұратын болғандығын айтқан.

Бірақ, осыған дейін айтқанымыздай, оның жүзі дөп-дөңгелек болмаған.

حدثناأبوداوودالمصاحفي (سليمانبنسلم). حدثناالنضربنشميلعنصالحبنأبيالأخضرعنأبيشهابعنأبيسلمةعنأبيهريرةرضياللهعنهقال:

"كانرسولاللهأبيضكأنماصيغمنفضة،رَجِلالشعر"

Бізге Әбу Дауд әл-Мусахафи (Сулейман ибн Сәләм) хабарлаған. Оған ән-Нәдар ибн Шумейль, Салих ибн Әбу әл-Ахдардан[2], ол Ибн Шихабтан[3], олӘбу Сәләмнан[4], олӘбу Хурейрадан[5] (Алла оған разы болсын) хабарлаған: «Алла Елшісі (оған Алланың игілігі мен сәлемі болсын) күмістен құйылғандай аппақ еді. Шашы сәл бұйра болатын».

Бұл – осы кітаптағы Алла Елшісінің (оған Алланың игілігі мен сәлемі болсын) ұлы сахабасы Әбу Хурейра риуаят еткен бірінші хадис.

Ол бұл қысқа хадисте Алла Елшісінің (оған Алланың игілігі мен сәлемі болсын) сырт келбетінің екі тұсын атап өткен: оның жүзі мен шашы.

Бұл хадисте Алла Елшісінің (оған Алланың игілігі мен сәлемі болсын) жүзінің ақ реңі мен жылтыры күміспен салыстырылады, яғни, Алла Елшісі (оған Алланың игілігі мен сәлемі болсын) аққұба болған. Бірақ, осыған дейін айтып кеткеніміздей, ол қызыл шырай аралас ақ өңді болған.

[1] Зухейр ибн Муауия ибн Худейдж. Сенімге лайықты имам. Алты жинақтың бәрінде де одан хадистер риуаят етілген. 173 жылы көз жұмған.

[2]Хишам ибн Абдуль-Мәліктің азат етілген құлы. Имам әз-Зухридің қызметшісі болған. Оның жеткізуші ретіндегі сенімділігіне қатысты мухаддистердің пікірлері әр түрлі болған.

[3] Әз-Зухри. Ұлы имам әрі хафиз. Ол шамамен он сахабадан хадис естіген. Екі мыңға жуық хадис риуаят еткен. Әл-Лейс ол туралы былай деген: «Мен одан артық білгірді көрген емеспін». Макхульден: «Сен көрген адамдардың ішінде ең білгірі кім?» − деп сұрағанда, ол: «Әз-Зухри», − деп жауап берген.

[4] Ибн Әбдур-Рахман ибн Ауф. Тәбиғин. Оның есіміне қатысты ғұламалардың пікірі әр түрлі болған. Олардың кейбіреулері оның аты Абдуллах десе, кейбіреулері Исмаил деген, ал, біреулеріИбрахим деген.

[5]Жәһилдік дәуірде оның аты Әбдушшамс болған. Алла Елшісі (оған Алланың игілігі мен сәлемі болсын) оны Әбдур-Рахман деп ауыстырған. Мухаддистердің арасында оның есіміне қатысты қырыққа жуық көзқарас бар.

Жалғасы бар ин ша Алла..

Әбу Әли әл-Әшғари, хафизахулла

_____________________________

Орыс тілінен аударған Azan.kz

P.S. Сайтымызда жарияланған мақалалар мен шет елдік сайттардан алынған аудармалардың авторлық құқығы Azan.kz сайтына тиесілі.

Azan.kz сайтында жарияланған кез келген ақпараттарды көшіріп алып, өзге желілерге таратушылардан және басқа сайттарға жариялаушылардан міндетті түрде Azan.kz сайтына сілтеме қоюларыңызды сұраймыз.

Өзге адамның еңбегіне құрметпен және аманат ретінде қарауды ең алдымен мұсылман бауырларымыздан сұраймыз.

Түсіністік танытқандарыңыз үшін алғыс білдіреміз

Құрметпен, Azan.kz сайтының ұжымы